Bierstijlen

Alleen in België wordt er volgens vier gistingswijzen gebrouwen, waarvan bier van spontane en gemende gisting typisch Belgisch zijn:

• lage gisting (Pils)
• hoge gisting (Spéciale Belge, witbier, abdijbier, sterk blond en andere streek- of stadsbieren)
• spontane gisting (Geuze-lambiek en fruitbieren op basis van lambiek)
• gemengde gisting (Bruin-zure, Zuid-Vlaamse bieren)

Het bier is er diep met de cultuur en de traditie verweven en is meer dan gewoon een drank. Er zijn doordrinkbieren en degustatiebieren, al dan niet met hergisting op fles, lichte en sterke bieren, blonde, amberkleurige, rode en bruine bieren, zoete, bittere en zure bieren… kortom bieren voor iedere smaak en voor alle omstandigheden.

Lage gistingsbieren zijn het meest verspreid. De term ‘lage gisting’ duidt op de lagere temperaturen (tussen 5°C en 10°C) waarop de gisting zich voltrekt en het type gist (Saccharomyces Carlsbergensis) dat na enige tijd naar de bodem zakt.

• Pils: Pils (5 vol.%) is een helder, goudkleurig bier dat weinig tot rijk gehopt is.

Hoge gistingsbieren, dit zijn de meeste speciaalbieren. De gisting heeft plaats bij hogere temperaturen (tussen 15°C en 25°C) en naar het einde toe stijgen de aanwezige gistcellen (Saccharomyces Cerevisiae) naar de oppervlakte. De gebruikte gistcultuur geeft deze bieren soms een licht fruitig en kruidig karakter.

• Dubbel: Dubbel (double) is meestal, maar zeker niet altijd, een relatief zwaar donker bier. De verzamelnaam wordt het meest gebruikt met betrekking tot trappist- en abdijbieren.

• Tripel: Tripel (7 - 9 vol.%) is meestal een goudkleurig relatief sterk bier met een moutig tot lichtjes zoet karakter en soms een kruidig aroma.

• Witbier: Witbier is een meestal ongefilterd en troebel tarwebier waaraan vaak koriander en sinaasschillen worden toegevoegd om het een verfrissend karakter te geven.

• Blonde bieren: Blonde bieren (5,5 - 7,5 vol.%) hebben een matig alcoholgehalte en zijn licht moutig tot licht zoetig met een wat bittere nasmaak.

• Sterk blond bier: Sterk blond bieren (7 - 11 vol.%) onderscheiden zich van tripels door hun volumineuze schuimkraag en licht bitter karakter.

• Amberkleurige bieren: Amberkleurige bieren worden gebrouwen met een mix van bleke en amberkleurige mouten.

• Donkere bieren: Bruine of donkere bieren (6-7 vol.%) verwijst naar donkere, licht zoete bieren met een aroma van zoethout, kandij, rozijn en een soms wat gebrand karakter. Ze worden gebrouwen met een complexe mix van bleke, amberkleurige en donkere mouten.

• Zware donkere bieren: Zware, donkere bieren (8 - 13 vol.%) is een verzamelnaam voor talrijke donkere stads- of streekbieren met een hoog alcoholgehalte. Meestal hebben deze bieren een zoet tot licht gebrand karakter.

• Gerstewijn: Gerstewijn (9,5 vol.% en meer) is een zware, alcoholische versie van een blond of donker bier.

• Spéciale Belge: Spéciale Belge (4,8 - 5,5 vol.%) is een authentieke Belgische bierstijl die in 1905 werd gecreëerd om een tegengewicht te bieden aan de toen oprukkende Duitse pilsbieren en Engelse ales. Het zijn amberkleurige bieren met een typische, moutige smaak.

• Bière brut: Bière brut (11 - 11,5 vol.%) zijn sterke blonde bieren die worden gerijpt naar het voorbeeld van de méthode traditionnelle dat gebruikt wordt bij de productie van champagne. Daarvoor worden de 75 cl.-flessen regelmatig een kwartslag gedraaid en lichtjes gekanteld tot alle gist is verzameld in de flessenhals. Vervolgens wordt de gist bevroren en verwijderd en wordt de fles opnieuw bijgevuld. Zo ontstaat een uitermate sprankelend bier.

• Fruitbier: Fruitbier (2,5 - 6 vol.%) op basis van witbier of bruin bier is een Belgische specialiteit. Traditioneel laat men krieken gedurende een halfjaar rijpen op jong bier. Moderne fruitbieren worden gemaakt door toevoeging van sappen, waardoor deze bieren zoeter zijn en ook minder alcohol bevatten.

• Stout: Stout is van oorsprong Brits of Iers en is typisch een donker tot zwart bier met gebrande/geroosterde toetsen. Een stout kan zowel zoetig of bitter zij. Oorspronkelijk was de ‘stout’ gewoon het zwaarste bier van de Brouwerij en kon dan ook zowel blond als donker zijn.

• Scotch: Scotch is een bierstijl verwant aan de stout, gekenmerkt door een zoet vleugje karamel in de smaak.

• Saison: Saison is een bierstijl afkomstig uit de provincie Henegouwen en is bleek tot amber van kleur, laag alcoholisch (5 – 6,5 vol.%) , goed gehopt en bovenal erg dorstlessend. Saison is echter geen ‘officiële’ bierstijl en kan dan ook wel eens afwijken van deze eigenschappen. Oorspronkelijk was de Saison een ‘boerderijbier’ gebrouwen in de wintermaanden om de dorst van de boer en zijn werklieden te lessen tijdens het zware zomerwerk op de velden.

• India Pale Ale: India Pale Ale (IPA) is afkomstig van de Britse ‘stock bitter’ die steviger gehopt was om een betere bewaarbaarheid te garanderen, wat export naar verre streken toeliet. Het bier kende een grote populariteit in de Britse kolonies in Indië en kreeg hierdoor de benaming India Pale Ale.

Bieren van spontane gisting, hier zet de brouwer geen gistcultuur op het gehopte lambiekwort maar hij brengt het gehopte wort in contact met de koele buitenlucht, waardoor de gisting spontaan opstart. Hoewel deze bieren theoretisch overal kunnen worden gebrouwen, vindt men de meest geschikte micro-flora in de lucht ten Zuid-Westen van Brussel, gekend als de Zennevallei of het Pajottenland.

• Lambiek: Lambiek (5 - 6 vol.%) is een plat en schuimloos tarwebier, vergist met wilde gisten en gerijpt op houten vaten. Traditioneel worden jonge en oude lambiek met mekaar geblend en vervolgens hergist op fles tot er een sprankelende geuze ontstaat.

• Oude Geuze: Oude Geuze (5 - 7 vol.%) is een ‘assemblage’ van lambieken van verschillende leeftijden, waarvan de oudste minstens 3 jaar is en het gemiddelde van de mengeling ouder dan 1 jaar is. Het geheel gist dan nog minstens 6 maanden in de fles tot de ‘champagne der Belgische bieren’ te worden. Oude Geuze is ondertussen beschermd als Gegarandeerde Traditionele Specialiteit op Europees niveau. Enkel het bier dat aan de voorwaarden voldoet mag de naam ‘Oude Geuze’ dragen.

• Geuze: Geuze is doorgaans een meer commerciële variante van Oude Geuze, waarbij een deel van de lambiek werd vervangen door een bier van hoge gisting, de leeftijd van de lambiek lager ligt of dat werd aangezoet. Het bier mag dan ook het voorvoegsel ‘oud’ of ‘oude’ niet hanteren.

• Faro: Faro is een aangezoet, laag alcoholisch bier gemaakt door het vermengen van lambiek met een lichter vers bier en bruine kandij (of soms melasse of karamel). Het vermengen met een lichter bier (of soms zelfs water) met minderwaardige lambiek, maakte van dit type bier een goedkope drank voor dagelijks gebruik. De suiker werd oorspronkelijk kort voor verbruik toegevoegd waardoor het niet mee giste en het bier een zoete smaak gaf (in plaats van extra bruis en alcohol).

• Oude kriek: Oude Kriek is het meest traditionele fruitbier waarvoor 100 % lambiek als basis wordt gebruikt. Krieken worden in lambiek gemacereerd om dit type bier te bekomen.

Bieren van gemengde gisting ontstaan uit verschillende gistculturen. Het moederbrouwsel is meestal een hogegistingsbier. Daarvan wordt een gedeelte gedurende anderhalf jaar of langer gerijpt in eiken vaten. In die tijdspanne voltrekt zich een melkzure gisting. Nadien wordt dit bier gemengd met jong hogegistingsbier.

• Versnijbier: Versnijbier (6 - 8 vol.%) of ‘mengbier’, wordt verkregen door het versnijden (mengen) van bier van verschillende leeftijden of door het vermengen van bieren van spontane gisting met bieren van hoge of lage gisting. De meest traditionele varianten zijn zonder twijfel de ‘oud bruin’ bieren en de geuze.

• Vlaams bruin: Vlaams Bruin (4,5 – 8 vol.%) is onlosmakelijk gekoppeld aan de streek rond Oudenaarde. Deze bieren worden bewust in contact gebracht met melkzuurbacteriën om een melkzuurvergisting tot stand te laten komen. Door het vermengen van jong bier met een ouder bier dat op inoxen tanks of houten foeders heeft gerijpt, wordt een fris zoetig bier bekomen.

• Vlaams roodbruin: Vlaams Roodbruin (5 - 6,5 vol.%) wordt met ‘rode’ (gebrande en geroosterde) mouten gebrouwen en is eigen aan het zuiden van West-Vlaanderen. Het bier wordt bekomen door het versnijden van een jong bier met een ouder bier dat ruime tijd op houten foeders heeft liggen rijpen. Door een melkzuurvergisting zijn deze bieren eerder zuur dan bitter, erg complex, licht kruidig en enorm dorstlessend.

• Oud bruin: ’Oud Bruin’ is een verzamelnaam voor waaronder zowel Vlaams Bruin als Vlaams Roodbruin vallen.

(Bron: www.belgianbrewers.be)